De cijfers van het RIVM vandaag bevestigen het beeld van de afgelopen periode. Het aantal nieuwe besmettingen is stabiel rond de 1300 en het aantal nieuwe ziekenhuisopnames daalt. Inmiddels is het aantal nieuwe ziekenhuisopnames onder de 200. Kortom we zijn op de goede weg maar het tempo van afname is traag.
Het Covid-19 virus of ook wel SARS-2 virus is veroorzaakt een ziekte waar geen therapie tegen is en waar we geen immuniteit tegen hebben ontwikkeld. Dat betekent dat we niet veel weten over de oorzaak van de besmetting en het verloop van de ziekte. Zelfs de mate van immuniteit als je de ziekte hebt ondergaan is onbekend. Men neemt aan dat je immuun bent omdat dit in bijna alle andere virus infecties het geval is, maar zekerheid hierover en hoe lang de immuniteit stand houdt is niet wetenschappelijk aangetoond. Het gevolg is dat draconische maatregelen nodig zijn om zeker te zijn dat de verspreiding wordt onderdrukt. Volledige uitbanning zit er volgens mij dan ook voorlopig niet in.
Rutte gaf bij het begin van de crisis aan dat het probleem was dat hij beslissingen moest nemen op basis van 50% zekerheid. Ik durf wel te stellen dat zelfs 50% hoog ingeschat is. De 50% is vast gebaseerd op het referentie kader van virussen met vergelijkbare symptomen zoals verkoudheid en griep.
Bij de eerste technische briefing van het RIVM was de mate van onzekerheid weergegeven in een grafiek. Momenteel beslaat Covid-19 nog een vlak, dit om de onzekerheid van verspreiding en mortaliteit weer te geven.
Om de genomen maatregelen terug te kunnen draaien moet er meer zeker komen hoe besmettelijk het virus uiteindelijk is. Wanneer iemand positief is getest kun je er van uit gaan dat hij ook besmettelijk is. Onderdeel van de test is namelijk de aanwezigheid van virussen. Als het virus aanwezig is in neus of keelholte verspreid je dit op zeker door niezen en praten en zelfs ademhalen. Omdat er in Nederland relatief weinig wordt getest is er dus een grote mate van onzekerheid wie besmettelijk is en wie niet. Daarom is er voor gekozen om thuis te blijven als je één van de symptomen hebt. Daarmee sluit je teveel mensen op maar in ieder geval iedereen die het virus draagt.
Als iedereen zich hier aan houdt dan ban je het virus uit op het moment dat iemand het Corona virus zou kunnen dragen. En als je het boek van Rutger Bregman hebt gelezen ga je daar ook van uit. Dus ik ga er van uit dat de huidige nieuwe besmettingen niet worden veroorzaakt door mensen bewust symptomatisch het huis uitgaan met het risico anderen te besmetten. Maar doven we daarmee het virus volledig uit?
Er is het ook een theoretische mogelijkheid om geen symptomen te hebben en toch besmettelijk te zijn. Er zijn drie mogelijke oorzaken aan te wijzen die een besmetting kunnen veroorzaken zonder dat iemand zich daarvan bewust is. Je hebt de presymptomatische besmettingen. Hierbij ben je al besmettelijk en verspreid je het virus zonder dat je daar zelf van bewust bent. De ziekte heeft zich nog niet ontwikkeld. Het helpt dan om een verwantschap onderzoek te doen op het moment dat de besmetting wordt geconstateerd Bij dit verwantschapsonderzoek worden zoveel mogelijk personen getest met wie de besmette persoon in contact is geweest. De Nederlandse regering lijkt hier op aan te sturen en daarbij een app te gebruiken om de opsporing van verwantschap te vergemakkelijken. In het begin van de epidemie moest de GGD dit beleid snel los laten omdat de populatie om te testen snel veel te groot werd.
Daarnaast heb je de postsymptomatische besmettingen. Hierbij heeft iemand de symptomen gehad en Covid-19 ondergaan. Nadat het lichaam immuun is voor het virus is nog niet gezegd dat je daarbij virus vrij bent. Je zou dus nog steeds virussen kunnen verspreiden. Het RIVM adviseert om 24 uur symptoom vrij te zijn voordat je het huis verlaat en je weer vrij beweegt. Aanname is dat het virus dan het lichaam heeft verlaten. Mocht uit onderzoek blijken dat dit niet voldoende is kun je die termijn verlengen. Maar voor zo’n onderzoek moet er wel veel meer worden getest ook nadat iemand de ziekte heeft ondergaan. Voor zover ik weet wordt er in Nederland hierop niet of nauwelijks getest.
Er is ook nog een mogelijkheid voor een asymptomatische besmetting. Daarbij heeft iemand geen symptomen maar verspreid wel het virus. Het RIVM houdt hier geen rekening mee omdat de mogelijkheid niet wetenschappelijk is aangetoond. De tot nu toe gerapporteerde gevallen van asymptomatische besmetting zijn heel beperkt en niet goed genoeg onderzocht om te spreken van asymptomatische besmetting. Maar mocht dit wel het geval zijn dan is een vaccin de enige mogelijkheid om het virus volledig uit te bannen. Geen prettig vooruitzicht lijkt mij.
Omdat er nog maar beperkt onderzoek is gedaan naar de mate van besmetting van het Covid-19 virus, is het enige referentie kader de onderzoeken die gedaan zijn naar virussen zoals griep en verkoudheid. Dit is begrijpelijk omdat de symptomen gelijkluidend zijn. Het probleem is dat alle vormen van besmettingen, (pre- ,post- en asymptomatisch) wel eens wetenschappelijk is aangetoond bij een griep of verkoudheid virus. Kortom we weten het niet en er is veel meer onderzoek en dus testen nodig. Daarom hoor je iedere viroloog aan een praatshowtafel zeggen “Maar we weten het niet zeker”. Ik vind dat reden temeer om toch het advies van de WHO te volgen en veel meer te testen. Daarbij is de huidige 10.000 testen per dag natuurlijk maar een schijntje.
