TOI, TOI, TOI

Als we afgaan op de cijfers van het RIVM gaat het er steeds meer op lijken dat het virus ingedamd is en nauwelijks nieuwe besmettingen veroorzaakt. Vandaag waren de cijfers weer laag en als je uit gaat van het zevendaags gemiddelde, is de trend nog steeds dalend.

Sinds 11 mei kunnen we weer naar de kapper en zijn de basisscholen weer open. Premier Rutte gaf bij de aankondiging van de maatregelen voor 11 mei aan dat hij nog niet op zoek was naar heropening van de economie, maar dat hij zich meer zorgen maakte over de eventuele consequenties van de versoepeling. Inmiddels zijn we 2 weken verder en ik denk dat we voorzichtig kunnen concluderen dat de eerste versoepeling geen (significant) effect heeft gehad op de ontwikkeling van de reproductiefactor R0. Zeker weten doen we dat echter niet, omdat het RIVM, in al zijn transparantiedwang niet bereid is om het R0 te publiceren. Waar we wel op af kunnen gaan, is de relatieve toename van het aantal ziekenhuisopnames en dat is (op basis van zevendaags gemiddeld) het laagst.

Volgende week gaat de horeca open en volgens mij is dat de eerste substantiële stap in de versoepeling van de lockdown. Ook op basis van de getallen kunnen we stellen dat de versoepeling tot nu toe klein bier was. Als het al spannend wordt, dan zal dat de komende maand worden. Om het virus onder controle te houden is het belangrijk dat daarbij de regels die door de overheid zijn opgelegd, strikt gevolgd worden.

Daarnaast zal de overheid zich ook actief moeten opstellen om het virus zoveel mogelijk in te dammen. Dit kan door het beproefde recept van testen, opsporen en isoleren.

In de afgelopen periode is er veel focus geweest op het uitbreiden van de testcapaciteit. Tot nu toe was het testen een kwestie van verdeling van schaarste. Deze verdeling van schaarste is gepaard gegaan met procedures, die tot resultaat hebben gehad, dat er minder is getest dan waar daadwerkelijk capaciteit voor was. Momenteel is het positief-percentage bij 4000 testen per dag ongeveer 5%.

Mijn vermoeden is, dat er inmiddels een flinke overcapaciteit is gecreëerd, die we niet nodig zullen hebben. De procedures worden flink vereenvoudigd, waardoor er geen reden is om je niet te laten testen als je griepachtige symptomen hebt. Tenzij je het niet zo prettig vindt dat er een wattenstaaf (tot achter je neustussenschot) naar binnen wordt gestoken.

Na een positieve test zou er een contactonderzoek moeten beginnen. Dit opsporen van mogelijke besmettingen is een heel intensief werk. Ook in het contactonderzoek hebben de GGD’s de nodige opstart problemen gehad en zal het spannend worden om te zien of ze er klaar voor zijn. Momenteel zijn er ongeveer 80 gemeentes per dag die variërend van 1 tot 10 nieuwe besmettingen rapporteren, waarbij de meeste besmettingen in de grote stad voorkomen. Je zou dus kunnen zeggen dat het contactonderzoek nu redelijk behapbaar zou moeten zijn.

Het beeld dat we tot nu toe zien is in ieder geval gemengd. Het aantal gemeentes met 14 dagen zonder besmetting stijgt nog steeds. Dat zou een teken kunnen zijn dat de desbetreffende GGD er in geslaagd is om de ketting van besmettingen te doorbreken. Wat wel opvalt, is dat dit in de provincies Utrecht, Zuid Holland en Flevoland erg moeilijk blijkt te zijn om dit te realiseren, terwijl zij niet in de originele brandhaard van de epidemie zaten. Kortom het is afwachten hoe de GGD’s er voor staan na 1 juni.

Wanneer er een potentiële verdachte op besmetting is opgespoord is het zaak om snel mogelijk te isoleren, totdat duidelijk is dat er geen risico meer is op verdere besmetting. Het isoleren of in quarantaine gaan is een maatregel die zo oud is als dat we besmettingsziektes kennen. De laatste keer dat er massaal werd geïsoleerd was 75 jaar geleden. Dit was in die tijd ook een zware emotionele beslissing, omdat als gevolg van deze beslissing de hereniging met familieleden maanden werd uitgesteld, terwijl er door het oorlogsleed juist enorm veel behoefte aan was.

Isolatie is een zware maatregel die lastig is om je zelf op te leggen. Dat zien we ook in Groot Brittannië waarbij een regeringsfunctionaris het hele land nog door ging, terwijl hij en zijn vrouw positief getest (en dus besmettelijk) waren.

Wie griep klachten heeft en zich niet laat controleren, of (nog erger), wie positief getest is en toch naar buiten gaat, is volgens mij crimineel bezig. Je neemt dan een risico waarbij anderen de consequenties moeten dragen: jij bent immers al besmet. Ik vind het dan ook raar dat er wel een boete met strafblad staat op onvoldoende afstand houden, maar vrolijk je omgeving kunnen besmetten schijnbaar een keuze is. Kortom: isolatie is een maatregel in de bestrijding die je volgens mij niet lichtvaardig mag oppakken. Ik ben daar niet de enige in.

Volgens Rutte sturen we in Nederland op maximaal controleren, maar ik denk dat we hier een kans missen. Door in plaats van controleren actief te gaan testen, opsporen en isoleren, kunnen we het virus zodanig indammen dat we terug kunnen naar de situatie van eind februari: waakzaam maar wel in vrijheid. Ik wens Nederland dan ook ’toi, toi, toi’ toe en hoop dat de theaters dan ook weer snel open kunnen.