Asymptomatische besmettingen

• Aantal besmettingen : 52073 (+163)
• Aantal ziekenhuisopnames : 11902 (+2)
• Aantal overlijdens : 6136 (0)
• Verdubbelingstijd aantal nieuwe besmettingen : 7 dagen (+1)

Vanwege de lage aantallen, correcties en vertraging in de aanmeldingen per dag is de relatieve toename/afname niet maatgevend voor de ontwikkeling van het virus in Nederland.

Het RIVM heeft na 1 juli besloten om geen dagelijks rapport meer te maken over de ontwikkeling van het Coronavirus. Omdat de onderliggende data nog wel beschikbaar is via data.rivm.nl ben ik gelukkig wel in staat om mijn gegevens te blijven volgen. In dit kleine journaal geef ik een kleine weergave van de cijfers.

Sinds vorige week zondag loopt het aantal relatieve besmettingen weer op in Nederland. Daarmee is een dalende trend die 21 maart was ingezet omgezet in een stijging en zoals verwacht heeft deze trend weer een exponentieel karakter. Momenteel verdubbelen het aantal besmettingen zich iedere 6 dagen. Dit is een groei die vergelijkbaar is met het begin van de crisis. Hierbij moet wel de kanttekening gemaakt worden dat er nu veel meer wordt getest, dus het aantal werkelijke besmettingen was toen waarschijnlijk veel hoger. Op dit moment zullen er dus waarschijnlijk minder daadwerkelijke besmettingen zijn, maar het is een kwestie van tijd tot dit wordt ingelopen. Ik vermoed dan ook dat volgende week de ziekenhuisopnames weer zullen stijgen.

Sanquin heeft vorige week ook bekendgemaakt dat het aantal patiënten met antistoffen voor het Coronavirus aan het dalen is: dit was op zijn piek 5,4%. Als dit een representatieve steekproef is dan zouden 850 duizend Nederlanders inmiddels de ziekte hebben ondergaan. Dat steekt schril af tegen het aantal positieve geteste gevallen van 52 duizend.

Momenteel is ongeveer 1% van alle uitgevoerde testen positief. Vorige week zijn er ruim 80 duizend tests uitgevoerd, die hebben geleid tot 800 positief geïdentificeerde gevallen. Deze 80 duizend patiënten hadden klachten of een vermoeden van een besmetting maar ondanks dat was toch slechts 1% positief. Dus om een volledig beeld te krijgen van de besmettingen zijn 80 miljoen testen nodig! Blijkbaar heeft het overgrote deel van de besmette personen geen reden om zich te laten testen.

Ondanks dat het RIVM er aan het begin van de crisis er niet aan wilde, zijn er steeds meer signalen dat het Coronavirus door asymptomatische personen wordt doorgegeven. Joba van den Berg stelde op 8 april de vraag aan Jaap van Dissel van het RIVM of er rekening gehouden werd met de mogelijkheid van asymptomatische besmettingen. Zijn reactie was duidelijk “Nee” (maar dan iets uitgebreider). Dhr van Dissel legt het graag nog een keer uit:

Het RIVM gaat uit van symptomatische klachten bij besmetting. Zo viel mij vorige week ook het bericht op van een kazerne in Bandung in Indonesië. In een kazerne met 2000 man personeel hebben 2 mensen zich laten testen omdat ze klachten hadden. Toen men uiteindelijk de hele kazerne is gaan testen, bleek dat 1300 man (65%) besmet bleek te zijn. Dus op de hele populatie was 0,1% symptomatisch (dus volgens het RIVM besmettelijk) terwijl 65% positief was. Nu is het theoretisch mogelijk dat deze 2 personen de overige 1300 hebben besmet maar dat zou overeenkomen met een reproductiegetal van 650!

Het is dus niet waarschijnlijk dat de 800 duizend besmettingen die in Nederland onder de radar zijn gebleven alleen maar te wijten zijn aan laksheid en onbereidheid om zich te laten testen. Er moet dus iets bestaan zoals asymptomatische besmettingen en dat maakt de bestrijding een stuk lastiger.

En met deze wetenschap: hoe nu verder? Ik denk daarbij dat het antwoord weer bij Jaap van Dissel ligt.

“Een infectie ziekte krijg je nooit alleen”. Ieder positief geval is een draadje naar mogelijke asymptomatische besmettingen. Hierbij is actief opsporen en laten testen cruciaal. Er liggen nog ergens een miljoen testen op de plank.

Met het huidige vrijwillige karakter gaan we het in mijn optiek niet redden. We zijn te laat begonnen met de lockdown in maart. Laten we niet dezelfde fout maken en de huidige overcapaciteit in testmateriaal in zetten, om mensen actief op te sporen en het quarantaine beleid minder vrijwillig te maken. Misschien zou moeten overwogen worden om desnoods met teams bij de mensen thuis langs gaan om testen af te nemen. Bij een positieve besmetting blijf je binnen, ook als je niet ziek bent en mag je alleen naar buiten om je weer te laten testen. Zo niet dan zijn er voldoende hotels leeg waar ze een plekje voor je hebben.